Uzaydan α7S II ile Başarıyla Çekilmiş Sürükleyici 4K Videolar 

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda, Japon Deney Modülü "KIBO"dan 

α7S II, uzaydaki ilk ticari seviyeli 4K kaydı başarıyla çekti.

Bir α7S II içeren yeni kamera sistemi, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun (ISS) Japon Deney Modülü KIBO'nun Açık Tesisine (EF) yerleştirildi. 

Uluslararası Uzay İstasyonunda hizmet veren, Japon kargo nakil uzay aracı olan H-II Nakil Aracı KOUNOTORI, Japonya'nın en büyük roket fırlatma kompleksi olan Tanegashima Uzay Merkezi'nden Sony'nin devrim yaratan α7S II kameraları ile birlikte 9 Aralık 2016'da fırlatıldı. Bu sayede yeryüzünden uzayda 4K veya Full HD video çözünürlüğünde çekilmiş görüntülerin yanı sıra 12 megapiksel fotoğrafları da görme fırsatı elde ettik.
Uluslararası Uzay İstasyonunun yörüngesi, kabaca 8 km/sn (5 mil/sn) hızla Dünya'nın üzerinde yaklaşık 400 kilometre (249 mil) ve Dünya'nın bir yörüngesini yaklaşık 90 dakikada (16 yörünge/gün), yani kurşundan daha yüksek bir hızla tamamlıyor.
İnanılmaz uzay ortamında kullanılmak üzere neden α7S II seçildi ve α7S II ile ne tür nesneleri çekmek istiyorlar? JAXA'nın ortak kıdemli mühendisi ve dış kamera sisteminden sorumlu olan Toshitami Ikeda'yla konuştuk.

(Röportaj 13 Ara 2016)

Yalnızca uzaydan görülebilen görüntüleri sunmak

Olağandışı doğa fenomeni ve Dünya'nın görünümünün değişmesi.

- Başlarken, bize dış kameranın misyonunu, rolünü ve amacını anlatabilir misiniz?

Dış kameranın misyonu, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan Dünya'nın net görüntülerini kaydetmek. Yeryüzündeki büyük ölçekli bir felaket gibi bir şeyin dış uzaydan olağandışı, kapsamlı görüntülerini çekerek durumun hasar ve etki alanı gibi yeryüzünden görülmeyen yönlerini kavrayabiliriz. Ayrıca sabit noktalı bir gözlem gibi, belirli bir yerin görüntülerini sürekli çekerek çevresel değişiklikleri de inceleyebiliriz. Bu da deniz altındaki volkanın fotoğraflarını çekerek denizdeki renk değişimine bakmak veya yüzer buzun hareketlerini izlemek gibi olabilir. Dünya'daki bu tür değişiklikleri fark ederek, küresel çevre sorunlarının anlaşılmasına yardımcı olabiliriz; öte yandan yeryüzünden görünmeyen görüntülerin iletilmesinin uzay gelişimine de ilginin artmasına neden olacağına inanıyoruz. 

- α7S II hem video hem de fotoğraf çekebiliyor. Bu uygulamaları nasıl ayıracaksınız?

KOUNOTORI gibi kargo nakil araçlarının Uluslararası Uzay İstasyonu'na yaklaşması ve ayrılması ya da Uluslararası Uzay İstasyonundan Japon takımadalarının Güneyden Kuzeye geçişi gibi dinamik sahnelerin hareketli görüntülerle oldukça gerçekçi şekilde aktarılabileceğini düşünüyorum. Öte yandan fotoğraflar daha iyi renk tonu üretimi sunuyor ve bu da okyanuslardaki ve ormanlardaki renk değişiklikleri gibi daha hafif değişiklikleri analiz ederken kullanılabilir.

α7S II'nin yüksek hassasiyeti ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışından yapılacak ilk 4K video çekimi ile ilgili beklentiler

Dünya'yı gece ve dış uzaydan parlak şekilde çekebilmek

- α7S II'nin neden dış kamera olarak seçildiğini anlatır mısınız?

İstasyonun dışındaki kamera sistemi, uzaktan kumanda ile dünyadan kontrol ediliyor ve görüntü verilerini iletiyor. Bu nedenle zaten dahili bir USB arayüzü olan ve komut operasyonları kullanılabilen α7S II, hem dış kamera olarak hem de teknik açıdan kolay kullanım amacıyla mükemmel bir seçenek. Ayrıca Aurora veya meteorlar gibi olgular ya da dünyanın gece uzaydan görünmesi, yeryüzünden göründüğünden biraz farklı; bu nedenle α7S II'nin sunduğu yüksek hassasiyet gece çekimi için ideal. Uluslararası Uzay İstasyonu Dünya'nın bir yörüngesini 90 dakikada tamamlıyor ve önceki sistemimizi kullanırken her 45 dakikada bir karşılaştığımız geceyi çekmeyi aklımıza bile getirmiyorduk. Kameranın performansını ve geceleri çok düşük ışıkta bile çekim yapma özelliğini görmek için sabırsızlanıyorum.

- Uzayda 4K video çekiminden beklentilerin de yüksek olduğunu düşünüyorum.

Tabii ki 4K videolar çekme kabiliyeti de önemli bir nokta. Bu, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışına yerleştirilen ticari seviyedeki bir kamera kullanılan ilk 4K çekim uygulaması olacak ve ben de daha önce hiç olmadığı kadar canlı bir çekim yapmak için sabırsızlanıyorum. Aslında α7S kullanmayı planlamıştık. Sonra 2016'da, dahili 4K video kaydı desteği sunan ikinci nesil model α7S II ile değiştirmeye karar verdik. Kameranın yerleştirilmesi için çok kısa bir süre vardı ve tekrar test yapmak çok zordu. α7S ile α7S II komutlarının uyumlu olması ve aynı sensörleri kullanmaları mükemmeldi, böylece bazı unsurları aktarabilecektik. Ancak bazı parçalar ve yazılımlarda küçük farklar vardı; örneğin, güç kaynağını açma dizisi biraz farklıydı, bu yüzden bazı ayarlamalar yapılması gerekiyordu.
Sony mühendisleri, bize ürün yazılımındaki kısmi değişiklikler ve α7S ile α7S II arasındaki farklar gibi konularda bilgi verdiği için, gerekli değerlendirmeleri ve ayarları yapıp KIBO'ya götürebildik.
Dış kameranın sunduklarıyla 4K çekim yapma olanakları bizi çok heyecanlandırıyor.

- 4K video dışında, önceki dış kamerayla bu kamera arasında başka farklar var mı?

Önceden, KIBO'nun Açık Tesis'ine yerleştirilmiş dış kamera, her zaman Dünya'ya bakacak şekilde kurulmuştu ama şimdi 2 eksende hareket etmemizi sağlayan bir montajımız var; böylece Dünya'ya yönelsek bile yine de hareket edip uzayı çekebiliyoruz. Dünya'yı ve uzayı farklı açılardan çekebilmek, şimdiye kadar imkansız olan görüntülerin elde edilmesini sağlayacak.

ISS dış kamerası olarak kullanılan α7S II ve lens [FE PZ 28-135 mm F4 G OSS] 

[KIBO Japon Deney Modülü'nün ve kamera yuvasının yerinin dışarıdan görünümü]

Kamera yuvası, KIBO Japon Deney Modülü'nün ucuna yerleştirildi. Buradan, hem Dünya'nın hem de uzayın çekilmesi mümkün. KIBO modülünde, astronotların gemi dışında faaliyet göstermesine gerek kalmadan, deney ve gözlem ekipmanlarının yerine koyulmasını veya gerektikçe değiştirilmesini sağlayan bir hava kilidi ve robotik kol bulunuyor.

Kaynak: JAXA

Kaynak: JAXA

Japon Deney Modülü (JEM)

Japon Deney Modülü (JEM)

1. Basınçlı Modül 2. Deney Lojistik Modülü-Basınçlı Bölüm 3. JEM Hava Kilidi 4. JEM R Uzaktan Manipülatör Sistemi 5. Açık Tesis 6. α7S II montaj konumu

IVA ile değiştirilebilir Küçük Açık Deney Platformu (i-SEEP) ve kamera ünitesi

IVA ile değiştirilebilir Küçük Açık Deney Platformu (i-SEEP) ve kamera ünitesi 
Uzayda güvenli ve istikrarlı çalışmayı sağlayacak testler

- α7S II Uluslararası Uzay İstasyonu'na tam olarak nasıl gitti?

Uzay vakumlu olduğu için, ısı hava çevrimi ile dağılmaz. Bunun üstesinden gelmek için, kamera lensiyle birlikte alüminyum muhafazaya, yani Kamera Ünitesine yerleştirildi ve bu alüminyum muhafazayla temasın en üst düzeye çıkarılması ile ısının çıkması sağlandı. Kamera Ünitesi, tampon malzemeleriyle korundu ve Japon KOUNOTORI tarafından teslim edilen basınçlı kargonun bir parçası olarak taşındı.

- Kameranın Uluslararası Uzay İstasyonu'nda kullanılabilmesi için ne tür testler gerekti?

Önce, kameranın kozmik radyasyon yüzünden arızalanmayacağından veya bozulmayacağından emin olmamızı sağlayan testler yaptık ve uzayın vakumlu ve aşırı termal ortamında çalışıp çalışamayacağını test ettik. Kalkıştaki titreşimlere dayanabileceğinden ve elektromanyetik parazite yol açmadan çalışabileceğinden de emin olmamız gerekti.
Bunlara ek olarak, kameranın ISS'deki diğer ekipmanların ürettiği elektriksel veya elektromanyetik gürültüyü tolere edip edemeyeceğini test ettik ve ayrıca yeryüzünden sorunsuz şekilde kontrol edilebileceğinden ve görüntülerimizi çıkarabileceğimizden de emin olmamız gerekti. Kamera Açık Tesise yerleştirilmeden önce, astronotların normal kıyafetlerle yaşayıp çalıştığı deney modülüne götürüldü, bu yüzden zararlı gazların salınması gibi onları etkileyebilecek hiçbir şeyin olmadığından emin olunması için her türlü test yapıldı.

Gerçek dış kamera ünitesi. Alttaki dairesel şekil lenstir. Kamera muhafazasındaki dairesel delik lensin dışarıyı çekmesine olanak sağlar

Donanım temel olarak modifiye edilmemiştir

Olağanüstü çevre esnekliği sunan güvenilir teknoloji  

- Kameranın özgün uzay koşullarında çalışmasını kolaylaştıracak özel ekipman ayarlamaları yapıldı mı? 

O ortamda, kamerayı güneşe doğru tutarsanız güneş ışığı yavaş yavaş sıcaklıkların çok yükselmesine neden olur. Tersine güneşten uzak bir yere çevirmeniz de sıcaklıkların aşırı düşmesine neden olur. Sıcaklık farkı 200 C dereceden (390 F derece) yüksek olabilir, bu yüzden çalışma aralığında kalmak amacıyla ısıyla başa çıkmak için bir radyatör ve soğumayla başa çıkmak için de bir ısıtıcı kullanıyoruz.
Kameranın kendi donanımına neredeyse hiç dokunulmadı. Birçok test yaptık ama neredeyse hiç sorunla karşılaşmadık. Bu da α7S II'nin bu ortamda olduğu şekilde kullanılabileceğini gösteren, güvenilirlik ve esneklik açısından bir kanıt oldu.

- α7S II'nin dış uzayda kullanılmak üzere nasıl ayarlandığını anlatır mısınız?

Yeryüzünden uzaktan çalıştırıldığı için, ürün yazılımının bir kısmını operasyon komutlarıyla çekim ayarlarını değiştirebileceğimiz şekilde değiştirdik. Pozlama ve diğer ayarlarla ilgili neredeyse tüm ayarlar uzaktan kontrol edilebiliyor. Şu anda SELP28135G motorlu zum lensini kullanıyoruz ve zum yüzdesi yeryüzünden kontrol edilebiliyor. Ayrıca artık 4K video özelliğimiz olduğu için, bir video dosyası kaydedip tüm sisteme ek bir işlev olarak yeryüzüne gönderebiliyoruz. Üstelik yeri düşünüldüğünde pili değiştirmek zor olacağı için harici bir güç kaynağımız var ve güç yeryüzünden açılıp kapatılabiliyor.

Motorlu zum lensle (FE PZ 28-135 mm F4 G OSS) donatılmış olsa bile α7S II modifiye edilmeden uyum sağlıyor.

Uzaydan görüntülerle hayal gücünü genişletmek ve hayalleri geliştirmek

- Çektiğiniz görüntüleri kimlerin görmesini istiyorsunuz?

Aslında herkesin. Dünya'nın sorunlarının birçoğu günlük hayatta anlaşılmıyor ama uzaydan baktığınızda gerçekten anlıyorsunuz. Hayal gücünün görüntülerle genişlemesini ve merakın uyanmasını istiyorum. Ayrıca çocukların görüntülere bakıp uzayla ilgili bir alanda çalışmak istemesi de beni çok mutlu eder; mesela uzayda kullanılacak bir kamera yapabilirler. Geleceğimize katkıda bulunduğumuzu hissetmek gerçekten bizi çok memnun eder.

Güç kaynağı yöntemi değiştirilerek pil yerine harici bir güç kaynağı kullanıldı

Toshitami Ikeda

Toshitami Ikeda

Ortak Kıdemli Mühendis
Görev Operasyonları ve Entegrasyon Merkezi,
İnsanlı Uzay Uçuşu Teknolojisi Direktörlüğü
Japonya Hava-Uzay Araştırma Ajansı

Lisansüstü eğitimini tamamladıktan sonra NASDA'ya (Japonya Ulusal Uzay Geliştirme Ajansı, şu anda JAXA) katıldı. Japon Deney Modülü KIBO'da geliştirme ve promosyon işlerine katkıda bulundu. Şimdiki pozisyonuna 2015'te başladı.

İlgili ürünler için aşağıdaki bağlantıya tıklayın